Introdukcja

Opactwa cystersów w czeskim Vyšši Brodzie (Hohenfurth) i Oseg (Ossegg) to ostatnie z licznych klasztorów powstałych w tej historycznej krainie zwanej Czechami i Morawami. Ich działalność wywarła ogromny wpływ na kształtowanie się historii tego okręgu. Chronologiczne daty założenia męskich klasztorów zakonu cystersów: Sedlec (Sedlez)1143, Plasy (Plass) 1145, Nepomuk 1145, Svaté Pole (Heiligenfeld, Sacer Campus) 1157, Mnichovo Hardištĕ (Münchengrätz) 1177, Oseg (Ossegg) 1194, Velehard (Welehard) 1205, Šd’ár (Saar, Fons S. Mariae) 1240, Vyišši Brod (Hohenfurth) 1259, Vizovice (Wisowitz, Rosa Mariae) 1261, Zlatá koruna (Goldenkron, Sancta Spinea Corona) 1263, Zbravslav (Kőnigsaal, Aula Regia) 1292 i Skalice (Skalitz) 1337 rok.

Z wyżej wymienionych 13 klasztorów, 10 znajdowało się na terenie Czech, a 3 – mianowicie Welehard, Saar i Wisowitz – na Morawach. Cztery z nich – Heiligenfeld, Nepomuk, Münchengrätz i Wisowitz – zostały zniszczone w wyniku najazdów Husytów, a kolejne siedem – Sedlez, Goldenkrone, Kőnigsaal, Plass, Saar, Skalitz i Welehard – w epokę józefińską, która głośnym echem przeszła przez Czechy. Wówczas to w czeskiej części kraju nie ostał się żaden klasztor. Działalność dwóch ostatnich klasztorów zakonu cystersów – Ossegg i Hohenfurth została zawieszona dopiero w XX wieku przez komunistyczne Rządy Socjalistycznej Republiki Czechosłowackiej. Swego czasu nad brzegiem rzeki Moldau (lewy dopływ Odry) znajdowały się trzy klasztory cystersów: w górnej części rzeki – Vyšši Brodz/Hohenfurth, w części środkowej, pomiędzy Krumman i Budweis – Goldenkron, a w dolnej, nieopodal Pragi – Kőnigsaal. Leżąca w południowych Czechach tuż przy austriackiej granicy kapituła Hohenfurth od 1870 roku posiada prawa miejskie. To również ostatnia parafia po czeskiej stronie, położona w malowniczej dolinie między porośniętymi lasami górami. Od klasztoru położonego na skalnym wzniesieniu oddziela ją rwąca rzeka.